Inleiding

Het Mouwtje is een park, aangelegd door de tuinarchitect D.F. Tersteeg, rond een oude zanderijsloot in Bussum. Een bekende andere zanderijsloot is de Nagtglassloot.

Tersteeg legde ook het in het verlengde van 't Mouwtje liggende Bilderdijkplantsoen aan.

Het woord mouwtje komt waarschijnlijk van moude of molde, een zeventiende-eeuws woord voor mul zand.

Om de aanleg van het Bilderdijkplantsoen en park 't Mouwtje te begrijpen is het nodig een kort stuk te wijden aan de historie van Bussum.

Historie van Bussum

In 1817 kreeg de grens tussen Naarden en Bussum een nadere bepaling. In die tijd werden de hogere zandgronden afgegraven voor twee doelen:

Ten eerste omdat deze bezigheid geld opleverde en ten tweede omdat de afgegraven akkers op deze manier konden worden omgezet in vruchtbare tuinbouw- en weidegronden. Op een kaart uit 1832 werd het Brediuskwartier nog als landbouwgrPark in 1936ond afgebeeld maar ten westen hiervan het Vondelkwartier als afgegraven.

Het afgraven gebeurde tot een diepte van 47 centimeter boven Naardens Zomerpeil en het zand werd via zanderijsloten naar elders afgevoerd. Die sloten liepen in noord-zuid richting omdat in die richting de Muidertrekvaart liep, waarover het zand naar Amsterdam werd afgevoerd, waar er ophogingen voor nieuwe woonwijken mee gefabriceerd werden.

In 1860 werd de Oud Bussummerweg op twee plaatsen doorgraven. In het Brediuskwartier kreeg de weg geen doorgraving maar een verlegging van de Burgemeester s'Jacoblaan naar de Isaac da Costalaan om de tegenwoordige speelweide te kunnen afgraven.

Rond 1900 bereikten de afgravingen de Huizerweg en verder gaan mocht niet omdat aan de andere kant tot 1902 de Gemeente Hilversum begon en er op deze plek een leerfabriek stond.

In deze periode hoogde men in het Prins Hendrikpark het terrein op om huizen te bouwen - dit was het moment dat men definief de winning van zand staakte.

Na de Eerste Wereldoorlog, Bussum had inmiddels het stuk grond achter de Huizerweg bij haar Gemeentegrond gekregen, was er grote behoefte aan terrein voor woningbouw.

Het gebied ten zuiden van de Huizerweg was niet geschikt omdat dit behoorde tot het Offensief voor Naarden en er maar zeer beperkt gebouwd mocht worden.

Brediuskwartier en gebied ten noorden van de Huizerweg

Op 6 mei 1924 keurde de Gemeenteraad van Bussum het plan goed van architect K.P.C. de Bazel tot  aanleg van een villapark in een gebied dat liep tussen de Brediusweg en de Huizerweg, vanaf de zanderijsloot die vanaf de Huizerweg noorderlijk naar Naarden liep.

Daarnaast was in het plan van De Bazel een ontwerp opgenomen voor de Busken Huetlaan, de Vosmaerlaan en de Anton Mauvelaan.

De Bazel nam de zanderijsloot in zijn ontwerp op, deels geintegreerd in een park, deels als waterpartij grenzend aan weilanden. In samenwerking met de Naardense tuin- en landschapsarchitect D.F. Versteeg ontwierp De Bazel nu het Bilderdijkplantsoen.

Zij bedachten samen ook het dal met water door de Bosjes van Verbeek vanaf de zwaaikom achter de Isaac da Costalaan tot aan de Jacob Obrechtlaan.

Dat was inclusief trappen, borders en een duiker onder de Burgemeester s'Jacoblaan door.

Oorspronkelijk lag het in de bedoeling om het park vanaf de Jacob Obrechtlaan door te trekken tot de weilanden gelegen aan de overkant der Rijksweg, maar doordat De Bazel in 1923 plotseling stierf werd dit plan nooit uitgevoerd.

Overigens worden er soms vraagtekens gezet bij de rol van De Bazel.

Latere periode

In 2010 werd het plantsoen 't Mouwtje gerenoveerd, kreeg het nieuw asfalt op de paden, snoeide men de begroeiing en bracht het park teruggebracht tot de situatie van 1936. Naast het park, aan de kant van de Huizerweg, ligt Kinderboerderij 't Mouwtje.

Zie ook