Verzetsactiviteiten van Hamel
Het herdenkingskruis of lieux de mémoire van ridder der Militaire Willemsorde vierde klasse, luitenant-ter-zee tweede klasse en verzetsstrijder Lodewijk van Hamel (1915-1941), en vier anderen, bevindt zich op de Bussummer Heide tussen Bussum en Hilversum, waarschijnlijk op de precieze locatie waar de vijf doodgeschoten werden.
Op de plaquette op het kruis staan de namen vermeld van Van Hamel, A.A. Bosschart (1897-1941), R.P. s' Jacob (1905-1941), C. van der Vegte (1900-1941) en A.J.L. van Zomeren (1920-1941).
Van Hamel wist tijdens de Tweede Wereldoorlog Engeland te bereiken en werd boven bezet gebied gedropt, met de opdracht een radioverbinding met het Verenigd Koninklijk op te zetten en een spionagegroep te formeren.
In de nacht van 13 op 14 oktober 1940 zouden Van Hamel en vier andere leden van de groep door een watervliegtuigje van de Nederlandse Marine Luchtvaartdienst opgepikt worden vanaf het Tjeukemeer maar doordat deze machine niet kon landen keerde de troep onverrichterzake naar de oever terug, waar de leden werden gearresteerd door de Nederlandse Politie, die hen overdroeg aan de bezetter.
Executie Van Hamel
Van Hamel werd naar het Oranjehotel overgebracht en aldaar zwaar gemarteld. Hij sloeg ook na de zwaarste fysieke mishandelingen niet door en zijn beulen kwamen aldus van hem niets te weten omtrent eventuele opdrachtgevers. Uiteindelijk werd hij op 16 juni 1941 op de Bussumse heide geëxecuteerd.
Zijn broer, Gerard van Hamel, stierf als "Nacht und Nebel" gevangene op 19 juli 1944 in concentratiekamp Natzweiler-Struthof in de Elzas.
Het lichaam van Van Hamel werd gecremeerd te Driehuis-Westerveld en de urn, die in eerste instantie naar Duitsland getransporteerd was, werd op 6 maart 1952 op de Erebegraafplaats Bloemendaal bijgezet. Bij Koninklijk Besluit van 4 oktober 1946 nummer 37 kreeg Van Hamel voor zijn verzetsactiviteiten postuum de Militaire Willemsorde vierde klasse. Later, in 1948, viel hem postuum de Bronzen Leeuw ten deel en daarnaast kreeg hij een hoge Engelse onderscheiding.
Het houten kruis
Het houten kruis is in 1945 opgericht. Ter herinnering aan Van Hamel en zijn broer Gerard werd daarnaast in 1947 in Baarn, de plaats waar hun ouders woonden, het beeld "De Marinier" onthuld. Anno 2015 ligt er naast het kruis een hoopje stenen, dat hier enige jaren geleden bij wijze van respect neergelegd werd door leerlingen van de nabij gelegen Vrije School.
Het boek "Tegen de vlagen van de Oosterwind" (1942) van Mr. Erik F.K. Michielsen, reserve-luitenant der veldartillerie, werd geschreven als een hommage aan Van Hamel en geeft een indruk van diens werkzaamheden en periode in het Oranjehotel in Scheveningen.
Wat de overige namen op het kruis betreft het volgende:
- Anne Anton Bosschart (1897-1941) was directeur van een reclamebureau en leider van het Comité Vrij Nederland.
- Rudolf Pieter s' Jacob (1905-1941) was advocaat en een der oprichters van Vrij Nederland
- Cornelis van der Vegte (1900-1941) was directeur van de Arbeiderspers en een der oprichters van Vrij Nederland
- Han van Zomeren (1920-1941), zoon van een drukker, bezorgde tijdens de oorlog illegaal drukwerk
Zie ook
- Lieux de mémoire. Gedenkkruis op de Bussumerhei, gemeente Hilversum
- Hier - voor de precieze lokatie van het kruis
